Μαξ Βέμπερ
Η πολιτική ως κάλεσμα και επάγγελμα
«Ανατριχιαστικά επίκαιρο στη σημερινή εποχή της δημαγωγίας, το βιβλίο αυτό είναι εξίσου πολύτιμο ως χάρτης του σύγχρονου πολιτικού τοπίου όσο ήταν και πριν από 100 χρόνια».
The Economist
Ενασχόληση με την πολιτική, λέει ο Βέμπερ, σημαίνει συμμετοχή σ’ έναν αγώνα ισχύος με σκοπό τον επηρεασμό της διοίκησης ενός κράτους. Το κράτος, όμως, δεν το ορίζουν οι σκοποί που αξιώνει ότι υπηρετεί αλλά μονάχα το μέσο που έχει στην αποκλειστική του διάθεση: η βία. Εκείνος που θα εμπλακεί με την πολιτική θα προβεί αναγκαστικά σε δοσοληψίες με τις διαβολικές δυνάμεις που καραδοκούν σε κάθε μορφή βίας. «Όποιος επιζητεί τη σωτηρία της ψυχής του και τη σωτηρία άλλων ψυχών, ας μην το κάνει μέσω της πολιτικής, η οποία έχει τελείως διαφορετικά μελήματα: μελήματα που διευθετούνται μόνον μέσω της βίας».
Ο Βέμπερ δίνει τη διάλεξη «Η πολιτική ως κάλεσμα και επάγγελμα» ―το για πολλούς σημαντικότερο πολιτικό κείμενο του 20ού αιώνα― σε συνθήκες ρευστές και πυρετώδεις. Βρισκόμαστε στο 1919, στην περίοδο της Γερμανικής Επανάστασης, λίγες μόλις μέρες μετά τη δολοφονία των ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος, Καρλ Λίμπκνεχτ και Ρόζας Λούξεμπουργκ. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έχει μόλις λήξει, με τη Γερμανία ηττημένη. Το Ράιχ έχει καταλυθεί, ο Κάιζερ έχει παραιτηθεί απ’ το θρόνο, ενώ η Δημοκρατία της Βαϊμάρης δεν έχει εγκαθιδρυθεί ακόμα.
Αφού πρώτα εκθέσει την ιστορία και την ιδιοσυστασία του νεότερου κράτους, αφού εξηγήσει τις ποικίλες μορφές που μπορεί να πάρει η ενασχόληση με την πολιτική και αφού αναλύσει τον βασικό φορέα μέσω του οποίου διεξάγεται ο πολιτικός αγώνας στη σύγχρονη εποχή, δηλαδή το πολιτικό κόμμα, ο Βέμπερ αφιερώνεται στην εξέταση των σχέσεων πολιτικής και ηθικής, εξέταση που κορυφώνεται στη διάκριση μεταξύ ηθικής του φρονήματος και ηθικής της ευθύνης. «Μόνο όποιος είναι βέβαιος πως δεν θα συνθλιβεί όταν ο κόσμος, από τη δική του τη σκοπιά ιδωμένος, αποδειχθεί πολύ μωρός ή ποταπός για όσα αυτός θέλει να του προσφέρει, μόνο όποιος μ’ όλα αυτά αντιμέτωπος μπορεί να πει και όμως!, μόνον αυτός διαθέτει το κάλεσμα της πολιτικής.»
Ο Max Weber (1864-1920) υπήρξε κορυφαίος κοινωνικός επιστήμονας. Με ευρύτατα θεωρητικά ενδιαφέροντα, εκτεινόμενα από την αρχαία ιστορία ώς τα χρηματοοικονομικά, από την κοινωνιολογία της θρησκείας ώς τη φιλοσοφία του δικαίου, από τη σύγχρονη γραφειοκρατία ώς το πνεύμα της νεωτερικότητας, ο Βέμπερ υπήρξε θεμελιωτής του κλάδου της κοινωνιολογίας, με επιρροή σχεδόν απαράμιλλη. Γνωστότερο έργο του είναι Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού, ενώ το magnum opus του είναι το Οικονομία και κοινωνία (ελλ. μτφρ. Θανάσης Γκιούρας, 6 τόμοι, εκδ. Σαββάλα, 2005–11).
ΜΑΞ ΒΕΜΠΕΡ
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΩΣ ΚΑΛΕΣΜΑ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Μετάφραση: Κώστας Κουτσουρέλης
Επιμέλεια: Θάνος Σαμαρτζής
Θεώρηση: Νίκος Κουμπιάς
108 σελ.
12 €
Μάιος 2019
ΑΣΤΙΚΑ / 1
ISBN: 978-618-83224-8-6