Τζανίν Ντι Τζιοβάνι
ΤΟ ΠΡΩΙ
ΠΟΥ ΗΡΘΑΝ
ΝΑ ΜΑΣ
ΠΑΡΟΥΝ
Ανταποκρίσεις από τον πόλεμο στη Συρία
Ο πόλεμος είναι συλλογική υπόθεση. Εμπλέκει λαούς, παρατάξεις, θρησκείες. Είναι όμως και υπόθεση προσωπική. Τον πόλεμο τον κάνουν άνθρωποι και τον ζούνε άνθρωποι: αυτός που σκοτώνει κι αυτός που σκοτώνεται, αυτός που μένει ανάπηρος κι αυτός που βλέπει το σπίτι του να βομβαρδίζεται, αυτός που μάχεται στο μέτωπο κι αυτός που παρακολουθεί ανυπεράσπιστος τη ζωή του, όπως την ήξερε μέχρι τότε, να καταρρέει.
Σε τούτο το βιβλίο, η Τζανίν Ντι Τζιοβάνι ―η σημαντικότερη πολεμική ανταποκρίτρια της γενιάς της― δεν κάνει γεωπολιτικές αναλύσεις. Δεν κοιτάζει τον πόλεμο από ψηλά. Τον παρακολουθεί από μέσα, μέσα απ’ τα μάτια των ανθρώπων που τον βιώνουν. Αφηγείται τις ιστορίες των στρατιωτών, τόσο του κυβερνητικού στρατού όσο και της αντιπολίτευσης, των βασανισμένων, των αμάχων, των μανάδων, των παιδιών. Καταγράφει αισθήματα αρχέγονα, σωματικά: τον πόνο, την απώλεια, την αγριότητα, τη φρίκη. Καταγράφει τις μυρωδιές του πολέμου, τους ήχους, το κρύο, τη λάσπη. Καταγράφει φόβους κι ελπίδες, το πένθος και τη συντριβή.
Μέσα από δεκάδες ανθρώπινες ιστορίες ―της Νάντα, της Μαριάμ, του Χουσεΐν, του Μοχάμεντ, του Αμπντουλάχ, της Κάρλα― η συγγραφέας συνθέτει τη σπαραχτική τοιχογραφία μιας κοινωνίας που τρώει τις σάρκες της, οδηγημένη σ’ έναν αδελφοκτόνο πόλεμο αλλά και στη μεγαλύτερη τραγωδία της εποχής μας.
«Ισοπεδωτικό… Όπως η Λευκορωσίδα νομπελίστρια Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η Ντι Τζιοβάνι δίνει φωνή στους απλούς, καθημερινούς ανθρώπους που βιώνουν μια σκοτεινή στιγμή της ιστορίας. Η Ντι Τζιοβάνι γράφει με ορμή και με αγωνία».
Michiko Kakutani, New York Times
«Απαραίτητο ανάγνωσμα. Δύσκολο, μα προκαλεί ψυχική ανάταση… Διαυγές και στρατευμένο με την αγνότερη σημασία του όρου ― στρατευμένο στο πεδίο το ανθρώπινο, κι όχι στο αφηρημένα πολιτικό».
Robin Yassin-Kassab, The Guardian
«Έχει τεράστια σημασία να αναδειχθούν οι ανθρώπινες ιστορίες πίσω από τις ειδήσεις. Σε τούτο το βιβλίο, η Τζανίν Ντι Τζιοβάνι το κάνει αυτό με σπαραχτική μαεστρία».
Elif Shafak, Financial Times
«Η Ντι Τζιοβάνι παραδίδει το ποιητικότερο γραπτό για τη Συρία. Οι λέξεις της σε καταδιώκουν».
New Statesman
Η Janine di Giovanni είναι τακτική συνεργάτιδα των New York Times, του Guardian και του New York Review of Books, και πρώην αρχισυντάκτρια του Newsweek σε θέματα Μέσης Ανατολής. Έχει καλύψει πολέμους και ανθρωπιστικές κρίσεις στη Βοσνία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Σιέρα Λεόνε, στη Λιβερία, στην Τσετσενία, στη Σομαλία, στη Λιβύη και στο Ανατολικό Τιμόρ.
Άλλα έργα της: Against the Stranger: Lives in Occupied Territory (1993)· The Quick and the Dead: Under Siege in Sarajevo (1994)· Madness Visible (2003)· The Place at the End of the World (2006)· Ghosts by Daylight: A Memoir of War and Love (2012).
Το βιβλίο Το πρωί που ήρθαν να μας πάρουν έχει μεταφραστεί σε 18 γλώσσες. Έχει τιμηθεί με το Βραβείο Δημοσιογραφικής Τόλμης IWMF 2016, και το Βραβείο Πεζού Λόγου του Hay Festival 2016.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Δαμασκός ― Πέμπτη, 28 Ιουνίου 2012
Το πρώτο μου ταξίδι στη Δαμασκό το έκανα το Μάιο του 2012, ένα χρόνο μετά το ξεκίνημα της επανάστασης. Έφτασα νωρίς το πρωί μιας μουντής, αποπνιχτικής μέρας, μ’ ένα ταξί που μίσθωσα στη Βηρυτό για λιγότερο από 100 δολάρια, πληρωμένα μετρητά. Ο οδηγός με μάζεψε απ’ το δρόμο προς τη Δαμασκό. Ενώ έβαζε τις τσάντες μου στο πορτμπαγκάζ, έκανε ένα αστείο για τη μεταστροφή του Αποστόλου Παύλου, που λέγεται ότι είχε συμβεί σ’ εκείνο περίπου το σημείο. Πολύ γρήγορα περάσαμε σε μια άλλη χώρα. Είχαμε αφήσει πίσω μας τη Βηρυτό με τα μοντέρνα παραλιακά μπαρ, τα κομμωτήρια όπου οι γυναίκες συνωστίζονται τις Πέμπτες, τα όμορφα εστιατόρια και τα θορυβώδη κλαμπ, και μπαίναμε σε μια χώρα αλλιώτικη, μια χώρα που παρέπαιε στο χείλος του πολέμου.
Η Καινή Διαθήκη αναφέρει ότι, κάποια στιγμή τον 1ο αιώνα μ.Χ., ο απόστολος Παύλος βρισκόταν στον ίδιο εκείνο δρόμο, όταν κάτι συνέβη. Δεν είμαι σίγουρη τι ακριβώς συνέβη ― δεν το ξέρουν ούτε οι ιστορικοί ούτε οι ζηλωτές της θρησκείας· αν άκουσε κάποια φωνή, αν του φανερώθηκε κάποιο σημάδι απ’ το Θεό ή αν απλώς συνειδητοποίησε, αιφνίδια κι επώδυνα, πως η ζωή του είχε πάρει λάθος δρόμο. Όπως και νά ’χει, σ’ εκείνο το σημείο συνέβη κάτι μυστήριο, μια μεταστροφή. Ο Παύλος έπαψε να διώκει τους πρώτους Χριστιανούς και έγινε πιστός ακόλουθος του Ιησού. Η ζωή του άλλαξε για πάντα.
Δεν παίρνει πολλή ώρα να πας απ’ το Λίβανο στη Συρία, κάτι που σου επιτρέπει να συλλάβεις πόσο βίαιος ήταν ο χωρισμός των εδαφών και με ποιον τρόπο σχηματίστηκαν αυτά τα τεχνητά κράτη μετά τον Α ́ Παγκόσμιο Πόλεμο και την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η νεότερη Συρία ιδρύθηκε ως γαλλικό προτεκτοράτο με «Εντολή» της Κοινωνίας των Εθνών, μετά από πολλά ψέματα και κάλπικες υποσχέσεις των Άγγλων και των Γάλλων προς τους Άραβες. Τούτο το γεγονός γέννησε στους Σύρους (και ειδικά στους Αλαουίτες, που είναι εκείνοι που βίωσαν τη μεγαλύτερη καταπίεση από τη γαλλική διοίκηση) μια διακαή επιθυμία για αυτοδιάθεση. Η Συρία τελικά κέρδισε την ανεξαρτησία της τον Απρίλιο του 1946. Έγινε μια αβασίλευτη κοινοβουλευτική δημοκρατία. Ακολούθησαν μια σειρά από πραξικοπήματα, έως ότου το 1963 έλαβε χώρα το πραξικόπημα του κόμματος Μπάαθ. Τότε ιδρύθηκε η Αραβική Δημοκρατία της Συρίας. Ο Χαφέζ Αλ Άσαντ, πατέρας του τωρινού προέδρου, Μπασάρ, ήταν ένας από τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος.
Τζανίν Ντι Τζιοβάνι
ΤΟ ΠΡΩΙ ΠΟΥ ΗΡΘΑΝ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΡΟΥΝ
Ανταποκρίσεις από τον πόλεμο στη Συρία
328 σελ.
18€
Σειρά: testimonia / 1
ISBN: 978-618-83224-2-4
Τίτλος πρωτοτύπου: The Morning They Came For Us: Dispatches From Syria
Μετάφραση: Μαριάννα Ρουμελιώτη
Επιμέλεια: Θάνος Σαμαρτζής & Νίκος Κουμπιάς
Διορθώσεις: Πέτρος Γιαρμενίτης
Εκδοτική φροντίδα: Θάνος Σαμαρτζής & Μαριλένα Καραμολέγκου
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Ιφιγένεια Βασιλείου
Φωτογραφία εξωφύλλου: Joel Carillet, Χαλέπι, 2012
doma@domabooks.gr
Μάρκου Μουσούρου 22,
11636, Αθήνα
213 045 8097,
6944 583 382