ΣΕΡΧΙΟ ΠΙΤΟΛ

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΦΥΓΗΣ

ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ/1

μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου

«Αυτό που μένει κυρίως από κείνον είναι η μαρτυρία μιας ανυποταξίας. Το παράδειγμα μιας ατομικότητας που αντιστάθηκε σε κάθε έξωθεν επιβεβλημένο κανόνα. Παραμένει η υπέροχη πίστη ενός αποστόλου που αντίκρισε φευγαλέα τη σωτηρία μέσω του πνεύματος και μετέτρεψε το βιβλίο σε αγαπημένο του εργαλείο».

 Ως διπλωμάτης καριέρας ταξίδεψε ανά τον κόσμο. Ως αφοσιωμένος εραστής της παγκόσμιας λογοτεχνίας διάβασε, μετέ­φρασε και έγραψε αριστουργήματα: ο Σέρχιο Πιτόλ, ένας γίγαντας των λατινοαμερικανικών γραμμάτων, κατάφερε όσο ελάχιστοι άνθρωποι να συγχωνεύσει τη βιωμένη εμπειρία με τη ζωή της ανάγνωσης, να μετατρέψει τη μία σε τέλειο αντηχείο της άλλης. 

Σε τούτο το βιβλίο, τον πρώτο τόμο από το κύκνειο άσμα του, την Τριλογία της μνήμης, τα διαβάσματα και οι τόποι, τα βιβλία και οι πίνακες, είναι ήρωες της αφήγησης όσο κι ο ίδιος ο αφηγητής. Η ηδονική περιπλάνηση στον κόσμο των βιβλίων, το αέναο ταξίδι στο χώρο, το χρόνο και τις ιδέες, αποτυπώνονται στην Τέχνη της φυγής σαν ψηφίδες μιας ιδανικής πνευματικής αυτοβιογραφίας.

«Στον Σέρχιο Πιτόλ, ζωή και λογοτεχνία είναι ένα. Κι αναρωτιέμαι αν μπορεί να υπάρξει τίποτα πιο θερβαντέσκο απ’ αυτό το πάθος της ανάμειξης της ζωής με τη λογοτεχνία». 

Enrique Vila-Matas, από τον πρόλογο της αμερικανικής έκδοσης  

«Η πρωτοτυπία, το χιούμορ, η πολυσχιδία του τον καθιστούν έναν από τους θεμελιώδεις συγγραφείς των λατινοαμερικανικών γραμμάτων». 

Miguel Ángel Quemain, El Nacional  

​

«Ο Πιτόλ είναι ανεξάντλητος. Σχεδόν θα μπορούσε κανείς να πει ότι αποτελεί από μόνος του μια ολόκληρη λογοτεχνία». 

Daniel Saldaña París, Literary Hub  

​

«Όπως στα βιβλία του Cees Nooteboom ή του W. G. Sebald, το ταξίδι, οι ημερολογιακές καταγραφές, η μνήμη, η αφήγηση και το δοκίμιο συνυ­φαίνονται δημιουργώντας τελικά έναν λαβύρινθο από μονοπάτια που διακλαδίζονται». 

Jorge Carrión, The New York Times 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ:

«Κάθε πράγμα είναι μέσα σε όλα τα πράγματα»: Έτσι επιγράφεται το πρώτο κεφάλαιο από την Τέχνη της φυγής, η οποία αποτελεί το πρώτο μέρος της Τριλογίας της μνήμης. Δεν έχουμε εδώ μια μεταφυσική δήλωση αναφορικά με την προέλευση και τη φύση των πραγμάτων γενικά, ούτε μια κούφια αλχημιστική επωδό: υποστηρίζοντας ευθύς εξ αρχής ότι όλα εμπεριέχονται στα πάντα και εκπορεύονται από αυτά, ότι τα πάντα συνδέονται αδιαχώριστα μεταξύ τους, ο Πιτόλ προϊδεάζει τον αναγνώστη ότι εδώ δεν πρόκειται να διαβάσει «κλειστές» ιστορίες, αυτοβιο­γραφικές ή μη, με «μήνυμα», με αρχή, μέση και τέλος. Δεν θα διαβάσει καν κάποιο από τα συνηθισμένα είδη της πεζογραφίας. Η Τέχνη της φυγής είναι μια περιδιάβαση στον κόσμο, τον φυ­σικό και τον πνευματικό εξίσου, όπου η λογοτεχνία λειτουργεί ως όχημα και προορισμός μαζί. Το βιβλίο αποτελείται από, εκ πρώτης όψεως, χαλαρά συνδεδεμένα μεταξύ τους αυτοβιογρα­φικά κείμενα ενός ανθρώπου που τον έχουν φτιάξει «τα βιβλία που έχει διαβάσει, οι πίνακες που έχει δει, η μουσική που έχει ακούσει και ξεχάσει, οι δρόμοι που έχει περπατήσει. Το άτομο είναι τα παιδικά του χρόνια, η οικογένειά του, κάποιοι φίλοι, λί­γοι έρωτες, αρκετές απογοητεύσεις». Είναι ένα βιβλίο που μιλά για τους δεσμούς ανάμεσα στην τέχνη με τον (αληθινό) κόσμο, και για την ισόβια σχέση ενός εραστή και εργάτη της λογοτε­χνίας μαζί της.

(...)